1507 წელს პორტუგალიელმა პედრო მასკარენასმა ინდოეთის ოკეანეში აღმოაჩინა არქიპელაგი, რომელსაც მოგვიანებით მისი სახელი დაარქვეს. ამ კუნძულებზე ბინადრობდა საკმაოდ უჩვეულო შესახედაობის ფრინველი, დრონტი. მასკარენის არქიპელაგის სამ კუნძულზე – მავრიკიზე, რეიუნონსა და როდრიგესზე დრონტების სხვადასხვა სახეობა იყო გავრცელებული. მავრიკის, ანუ მუქი ფერის დრონტმა, ზოოლოგებისათვის ყველაზე ფასეული მემკვიდრეობა დატოვა: რამდენიმე ძვალი, ნისკარტი და ნახატები მისი „პორტრეტებით“. ადმირალმა ვან ნეკმა მე-16 საუკუნის მიწურულს მავრიკიდან ევროპაში, ჰოლანდიაში, პირველი ცოცხალი დრონტი ჩამოიყვანა. ამ ფრინველმა თავისი გროტესკული* გარეგნობით მხატვრებში განსაკუთრებული ინტერესი გამოიწვია. მას ცნობილი ჰოლანდიელი მხატვრები ხატავდნენ.

    მავრიკის დრონტი ინდაურზე გაცილებით უფრო დიდი ზომის, მსუქანი და მოუქნელი ფრინველი იყო, რომელსაც კუდისა და ფრთების ნაცვლად ბუმბულების პაწაწინა კონები ჰქონდა შემორჩენილი. მას არ შეეძლო ფრენა. პინგვინებს და სირაქლემებსაც არ შეუძლიათ ფრენა, მაგრამ ისინი ან კარგად ცურავენ, ან სწრაფად დარბიან. დრონტს არაფერი ამდაგვარი არ შეეძლო და ეს არც სჭირდებოდა. ყველაფერი, რაც სიცოცხლისთვის აუცილებელი იყო, იქვე, კუნძულზე, ჰქონდა. მისთვის თავდაცვისა და საკვების მოპოვების ერთადერთი საშუალება დიდი, მოკაუჭებული ნისკარტი იყო.

     დრონტების უშფოთველი ცხოვრება კუნძულებზე ევროპელთა გამოჩენისთანავე დასრულდა. ჯერ პორტუგალიელმა, შემდეგ კი ჰოლანდიელმა მეზღვაურებმა ეს ფრინველი სურსათის მარაგის შევსების იდეალურ საშუალებად მიიჩნიეს. დრონტის მოპოვება ძალზე იოლი იყო. ფრინველები არა მარტო არ უწევდნენ მონადირეებს წინააღმდეგობას, არამედ გაქცევასაც არ ცდილობდნენ. მე-17 საუკუნეში მავრიკის მუდმივი მოსახლეობის რაოდენობა არ აღემატებოდა 50 ადამიანს, მაგრამ მათ მიერ კუნძულზე შემოყვანილი ცხოველები – ძაღლები, კატები თუ მაკაკები (რომლებიც შეზღუდული რესურსების პირობებში ერთმანეთსაც დაუნდობლად ებრძოდნენ) მნიშვნელოვან საფრთხეს უქმნიდნენ ადგილობრივ ეკოსისტემას, მათ შორის დრონტებსაც. ისინი ანადგურებდნენ დრონტების ბუდეებს, რომლებიც პირდაპირ მიწაზე იყო აშენებული. ამავდროულად, იჩეხებოდა ტყეები და, შესაბამისად, ნადგურდებოდა დრონტის საარსებო გარემო.

    მავრიკის მეზობელ პატარა კუნძულ როდრიგესზე გავრცელებული დრონტი გაცილებით უფრო საშიშად გამოიყურებოდა, ვიდრე მავრიკის ბინადარი. მისი შედარებით უფრო განვითარებული ფრთების წვეროები ბოლოვდებოდა ტყვიის ფორმის უცნაური ძვლოვანი წანაზარდებით, რომლებსაც ის თავის თანამოძმეებთან „ჩხუბისას“ ან ძაღლების თუ სხვა ცხოველების მოგერიებისას იყენებდა. წამახული ნისკარტით ის საკმაოდ მტკივნეულადაც იკბინებოდა. მას „განდეგილ დრონტს“ უწოდებდნენ, ალბათ იმიტომ, რომ სიცოცხლის უმეტეს ნაწილს მარტოობაში ატარებდა.

     ვარაუდობენ, რომ დრონტების პირველმა სახეობამ 1681 წლამდე იარსება, ხოლო მეორემ – როდრიგესის დრონტმა – მე-19 საუკუნის დასაწყისამდე. დაახლოებით იმავე პერიოდში ამოწყდა რეიუნონის თეთრი დრონტიც. დრონტების გადაშენებიდან ერთი საუკუნის შემდეგ ამ კუნძულის მკვიდრებს უკვე აღარ ახსოვდათ, რომ ეს უჩვეულო ფრინველები მათი სამშობლოს ტყეებში ბინადრობდნენ. როცა მე-18 საუკუნის ბოლოს ნატურალისტები ჩავიდნენ მავრიკიზე დრონტის ნამარხების მოსაძებნად, ყველა, ვისაც კი მათ რჩევისათვის მიმართეს, პასუხობდა, რომ ამგვარი ფრინველი მათთან არასოდეს არსებობდა. აღმოჩენიდან სულ მცირე დროში დრონტების გაქრობამ მეცნიერთა ყურადღება მანამდე უცნობ პრობლემაზე გაამახვილა – ეს იყო ადამიანის როლი ცხოველთა გადაშენებაში. მოგვიანებით დარელის სახელობის ველური ბუნების დაცვის ფონდმა მავრიკის დრონტი თავის ემბლემად აირჩია.

----------

* გროტესკი – რეალურისა და ფანტასტიკურის უცნაური შეხამება, ახასიათებს მხატვრულ აზროვნებას